Seirbhísí agus teidlíochtaí do dhaoine ag lorg tearmainn

Is é Soláthar díreach an t-ainm a úsáidtear chun cur síos a dhéanamh ar an gcóiríocht, bia, airgead agus seirbhísí míochaine a fhaigheann tú agus d’iarratas ar chosaint idirnáisiúnta á phróiseáil nó le linn duit a bheith ag lorg tearmainn, a chiallaíonn an rud céanna.

D’fhéadfá soláthar díreach a fháil má rinne tú iarratas ar chosaint idirnáisiúnta agus má tá tú ag fanacht ar:

• Do chéad chinneadh
• Thoradh achomhairc chuig an mBinse um Achomhairc i dtaobh Cosaint Idirnáisiúnta.
• Athbhreithniú breithiúnach (i gcás ina bhféachann an Ard-Chúirt ar an gcaoi a ndearnadh cinneadh ar d’iarratas)
• Chinneadh an dtabharfar cead duit fanacht
• Dhíbirt

Ní gá duit glacadh le soláthar díreach. Má shocraíonn tú a bheith i do chónaí áit éigin eile, ní bhfaighidh tú aon chúnamh stáit (mar shampla, leas sóisialach nó cúnamh le costais tithíochta).

Is gnách go dtagann deireadh le d’fhoráil dhíreach má thugann an Roinn Dlí agus Cirt cead duit fanacht in Éirinn, ach uaireanta is féidir leat fanacht i soláthar díreach go sealadach agus tú ag cuardach d’áit chónaithe féin.

Is féidir leat léamh faoi cad a tharlóidh má tá tú i do dhídeanaí Úcráinis le cosaint shealadach.

Nuair a dhéanann tú iarratas ar chosaint idirnáisiúnta, ar a dtugtar tearmann a éileamh freisin, ní mór don Oifig Cosanta Idirnáisiúnta d’iarratas a phróiseáil. Tógann sé seo tamall fada uaireanta.

Agus tú ag fanacht, tá tú i dteideal soláthar díreach. Ciallaíonn sé seo go bhfaighidh tú:

• Áit éigin le maireachtáil
• Béilí
• Íocaíocht sheachtainiúil €38.80 an duine fásta agus €29.80 an leanbh
• Cárta leighis

Ó bhí Eanáir 2023 ann, ní thugtar tosaíocht do chóiríocht d’iarratasóirí ar chosaint idirnáisiúnta nach bhfuil leanaí acu. Is féidir leat tuilleadh a léamh faoin gcaoi a dtugtar tosaíocht d’iarratasóirí ar chosaint idirnáisiúnta ar chóiríocht.

Nuair a dhéanann tú iarratas ar chosaint idirnáisiúnta, tabharfaidh tú do shonraí teagmhála. Nuair a bhíonn lóistín ar fáil, rachaidh IPAS i dteagmháil leat.

Mura bhfuil IPAS in ann lóistín a chur ar fáil duit, gheobhaidh tú méadú sealadach ar do Liúntas Caiteachais Laethúil (DEA).

Tá eolas úsáideach ag Comhairle Dídeanaithe na hÉireann ar thacaíochtaí d’iarratasóirí ar chosaint idirnáisiúnta gan dídean.

Cóiríocht agus bia

Caithfidh Stát na hÉireann áit éigin a thabhairt duit le maireachtáil agus an IPO ag próiseáil d’iarratas ar chosaint idirnáisiúnta.

Is gnách gur óstán nó brú é an áit ina gcónaíonn tú i soláthar díreach, ar a dtugtar ionad cóiríochta, a íoctar chun cóiríocht a sholáthar d’iarratasóirí ar chosaint idirnáisiúnta. Agus tú i soláthar díreach, faigheann tú bricfeasta, lón agus béile an tráthnóna.

Is í an tSeirbhís Idirnáisiúnta um Chóiríocht um Chosaint (IPAS) an ghníomhaireacht stáit a thugann aire don chóras soláthair dhírigh.

Ní thugtar tosaíocht do chóiríocht d'iarratasóirí ar chosaint idirnáisiúnta nach bhfuil leanaí acu. Is féidir leat tuilleadh a léamh faoin gcaoi a dtugtar tosaíocht d’iarratasóirí ar chosaint idirnáisiúnta ar chóiríocht. Nuair a dhéanann tú iarratas ar chosaint idirnáisiúnta, tabharfaidh tú do shonraí teagmhála. Nuair a bhíonn lóistín ar fáil, rachaidh IPAS i dteagmháil leat.

Íocaíochtaí leasa shóisialaigh

Faigheann tú íocaíocht sheachtainiúil leasa shóisialaigh, ar a dtugtar Liúntas Costas Laethúil, agus tú i soláthar díreach.

• €38.80 in aghaidh gach duine fásta
• €29.80 in aghaidh gach linbh

Ní féidir leat íocaíochtaí leasa shóisialaigh eile a fháil mar Liúntas Míchumais, Íocaíocht Teaghlaigh Aontuismitheora agus Liúntas Cuardaitheora Poist.

Is féidir leat iarratas a dhéanamh ar Íocaíocht Riachtanas Breise má tá bunriachtanais agat nach féidir leat íoc astu as d’íocaíocht sheachtainiúil. Mar shampla, b’fhéidir go bhfaighfeá cúnamh éigin chun éidí scoile a cheannach do do leanaí.

​​Mura bhfuil IPAS in ann lóistín a chur ar fáil duit, gheobhaidh tú méadú sealadach €75 ar do Liúntas Speansais Laethúil (DEA). Ciallaíonn sé seo go méadóidh do DEA ó €38.80 sa tseachtain go €113.80 sa tseachtain.​

Cúram slainte

Agus tú i soláthar díreach, is féidir leat cárta leighis a fháil. Tugann sé seo coinní dochtúra (GP) saor in aisce duit féin agus do do theaghlach, cúram ospidéil saor in aisce in ospidéil phoiblí agus oideas ar chostas íseal.

An féidir liom obair?

Féadfaidh tú iarratas a dhéanamh ar chead chun oibre más rud é:

• Go bhfuil tú tú ag fanacht 8 mí ar a laghad le haghaidh do chéad mholadh (ón Oifig Idirnáisiúnta um Chosaint) agus
• Gur chomhoibrigh tú leis sa phróiseas iarratais agus nár chuir tú féin moill air

Chun iarratas a dhéanamh ar chead chun oibre, déanann tú:

• Foirm LMA3 a chomhlánú (mura bhfuil tú cinnte conas í a chomhlánú, is féidir leat cuairt a thabhairt ar d’Ionad Faisnéise do Saoránaigh áitiúil) agus í a sheoladh chuig Seachadadh Seirbhísí Inimirce (féach ‘Tuilleadh eolais agus teagmhálacha’ thíos)

Féadfaidh tú iarratas a dhéanamh freisin ar chead a bheith féinfhostaithe más mian leat a bheith ag obair duit féin.

Má éiríonn le d’iarratas, seolfaidh an Rannán Seirbhísí Inimirce litir chugat ag tabhairt cead duit obair. Nuair a aimsíonn tú post, ba chóir do d’fhostóir (nó ba chóir duit má tá tú féinfhostaithe) Foirm LMA5 a sheoladh chuig Rannán na Seirbhísí Inimirce.

D’fhógair an tAire Dlí agus Cirt go mbeidh tú in ann iarratas a dhéanamh ar chead chun oibre nó a bheith féinfhostaithe má tá tú ag fanacht 6 mhí ó dháta d’iarratais. Níor síníodh é seo ina dhlí go fóill.

Ba cheart duit iarratas a dhéanamh ar do chead oibre a athnuachan mí amháin sula dtéann sé in éag ag baint úsáide as Foirm LMA4.

Oideachas

Tá bunscoil agus meánscoil saor in aisce in Éirinn. Caithfidh do pháistí dul ar scoil go dtí go mbeidh siad 16 bliana ar a laghad.

SUSI

Féadfaidh tú (nó do leanbh nó leanaí) iarratas a dhéanamh ar an Scéim Tacaíochta do Mhic Léinn d’iarrthóirí tearmainn chun cabhair a fháil leis an gcostas a bhaineann hoideachas tríú leibhéal. Féadfaidh tú cáiliú chuige seo más rud é:

• Más iarratasóir ar chosaint idirnáisiúnta thú agus mura bhfuil cinneadh deiridh faighte agat ar d’iarratas ar dhídeanaithe, ar chosaint choimhdeach nó ar chead chun fanacht
• Má bhí tú i d’iarratasóir ar chosaint idirnáisiúnta ar feadh 3 bliana ar a laghad ar an dáta sula dtosaíonn do chúrsa
• murar tugadh ordú díbeartha duit
• Má tá iarratas déanta agat ar chúrsa ceadaithe PLC nó ardoideachais
• Má tá ioncam agat faoi bhun na dteorainneacha ioncaim don scéim (measúnaítear ioncam na dtuismitheoirí mura mac léinn aibí neamhspleách thú)

Féadfaidh tú an Scéim Tacaíochta do Mhic Léinn d’iarrthóirí tearmainn a fháil freisin má tá tú ag déanamh cúrsa iarchéime ceadaithe.

Le hiarratas a dhéanamh, comhlánaíonn tú foirm iarratais.

B’fhéidir go mbeidh rochtain saor in aisce agat ar ranganna litearthachta d’aosaigh agus ar ranganna Béarla. Is féidir leat faisnéis faoi ranganna Béarla a fháil ó do Bhord Oideachais agus Oiliúna (ETB) áitiúil.

Ba chóir duit a rá le bainisteoir an ionaid chóiríochta má tá tú féin nó do theaghlach as baile thar oíche. Má tá tú as láthair ón ionad cóiríochta ar feadh níos mó ná 3 oíche as a chéile, scríobhfaidh bainisteoir an ionaid chóiríochta chugat chun an chúis a raibh tú as baile a iarraidh ort.

D’fhéadfá do chóiríocht a chailleadh mura nglactar le do mhíniú. D’fhéadfá do Liúntas Costais Laethúla a chailleadh freisin.

Má bhogann tú amach as d’ionad cóiríochta, ba chóir duit a rá don Oifig Cosanta Idirnáisiúnta i scríbhinn cá bhfuil tú ag fanacht.

Má tá soláthar díreach agat agus má tá gearán agat, ba chóir duit do ghearán a dhéanamh ar dtús le bainisteoir an ionaid fáiltithe ina bhfuil tú i do chónaí. Ba chóir duit labhairt leis an mbainisteoir ar dtús le fáil amach an féidir leo do ghearán a réiteach. Féadfaidh tú gearán a dhéanamh i scríbhinn mura bhfuil tú sásta.

Mura bhfuil tú sásta le toradh do ghearáin leis an ionad fáiltithe, is féidir leat gearán a dhéanamh leis an tSeirbhís Cóiríochta Cosanta Idirnáisiúnta (IPAS).

Féadfaidh tú teagmháil a dhéanamh le hOifig an Ombudsman mura bhfuil tú sásta fós. Ní féidir leis an Ombudsman cinntí faoi d’iarratas ar chosaint idirnáisiúnta a imscrúdú. Ba cheart duit do ghearán a sheoladh laistigh de 12 mhí ón ngníomh nó ón gcinneadh ar mhaith leat gearán a dhéanamh ina leith. Fiú má tá níos mó ná 12 mhí caite, b’fhéidir go mbeidh an tOmbudsman fós in ann cabhrú má tá cúis mhaith leis an moill.

Má bhaineann an gearán le leanbh, ba cheart duit gearán a dhéanamh le hOifig an Ombudsman do Leanaí (OCO).

Tá sé beartaithe ag Rialtas na hÉireann Seirbhís Tacaíochta um Chosaint Idirnáisiúnta nua a chur in ionad an tsoláthair dhírigh.

Faoin bplean, fanfaidh iarratasóirí ar chosaint idirnáisiúnta in ‘ionad fáiltithe agus lánpháirtithe’ ar feadh 4 mhí ar a mhéid agus dúnfaidh gach ionad soláthair dhírigh faoi dheireadh 2024.

Is féidir leat tuilleadh a léamh faoi na pleananna sa Pháipéar Bán ar Críoch a chur le Soláthar Díreach.

Déan teagmháil leis an t-ionadaí Roinne Coimirce Sóisialaí i d'ionad sláinte áitiúil.