Íocaíochtaí cothabhála agus cáin

When a couple separate, they may agree that payments will be made to support a child or former partner. It may be a legal agreement or a voluntary agreement between the former partners.

Braitheann an chaoi a ngearrtar cáin ar íocaíochtaí cothabhála ar na nithe seo a leanas:

• Más deonach iad nó má dhéantar iad faoi chomhaontú dlíthiúil
• Má tá siad chun leasa iarpháirtí nó chun leasa linbh

Is iarpháirtí é:

• Céile scartha nó iar-chéile nó páirtnéir sibhialta
• Iar-chomhchónaitheoir a raibh cónaí ort leis, cé nach raibh sibh pósta, ar a laghad:
  • 2 bhliain má tá leanaí agat le chéile
  • 5 bliana mura bhfuil leanaí agat le chéile

This page explains the different types of payments and how they affect your tax if you are:

• Making maintenance payments
• Getting maintenance payments

In summary, legally enforceable maintenance payments for a former partner are:

• Inchánach don duine a fhaigheann na híocaíochtaí
• Cáin inasbhainte don duine atá ag déanamh na n-íocaíochtaí

Voluntary maintenance payments are not taken into account in the tax of either former partner.

Déantar neamhaird freisin d’íocaíochtaí cothabhála ar mhaithe le do leanbh nó leanaí chun críocha cánach.

Íocaíochtaí cothabhála infhorghníomhaithe le dlí

Is éard is íocaíochtaí cothabhála in-fhorghníomhaithe de réir dlí ná íocaíochtaí a dhéanann tú go rialta (go seachtainiúil, go míosúil nó go bliantúil) le hiarpháirtí faoi:

• Ordú cúirte
• Gníomhas idirscartha
• Aon cheangaltas dlíthiúil eile (amhail cúnant nó iontaobhas)

Féadfaidh sé íocaíochtaí a bhfuil ceanglas dlíthiúil ort a dhéanamh thar ceann d’iarpháirtnéara a áireamh freisin, amhail íocaíocht mhorgáiste.

Rogha le cáin a ghearradh mar lánúin phósta

If you have a legally enforceable maintenance agreement, you and your former spouse or civil partner can together choose to be treated as a married couple or civil partners for tax purposes. If you write to Revenue to choose this alternative option:

• Déantar neamhaird de na híocaíochtaí cothabhála chun críocha cánach
• Déantar tú a mheasúnú ar bhonn measúnaithe ar leith

Íocaíochtaí cothabhála deonacha

Tugtar íocaíochtaí cothabhála deonacha ar íocaíochtaí a dhéanann tú le d’iarpháirtnéir gan comhaontú dlíthiúil.

Íocaíochtaí cothabhála infhorghníomhaithe le dlí

If you make legally enforceable maintenance payments, you can have the payments deducted from the amount of your income that is taxed.

Féadfaidh tú faoiseamh cánach a éileamh ar íocaíochtaí a dhéanann tú ar mhaithe le d’iarpháirtnéir. Ní fhaigheann íocaíochtaí a dhéanann tú ar mhaithe le do leanaí faoiseamh cánach.

You must make the maintenance payments in full.

Ní bhaineann sé seo má roghnaíonn tú féin agus d’iarpháirtnéir go ngearrfaí cáin orthu mar lánúin phósta. Sa chás seo déantar neamhaird de na híocaíochtaí do cháin ioncaim.

Íocaíochtaí cothabhála deonacha

Ní féidir leat asbhaint cánach ioncaim a éileamh le haghaidh íocaíochtaí cothabhála deonacha.

Más tá na híocaíochtaí cothabhála a dhéanann tú níos mó ná ioncam d’iarpháirtnéir, féadfaidh tú creidmheas cánach duine pósta a éileamh (ach ní an banda ráta caighdeánach méadaithe).

Íocaíochtaí cothabhála infhorghníomhaithe le dlí

Má fhaigheann tú íocaíocht chothabhála infhorghníomhaithe le dlí atá chun do leasa, ní mór duit na nithe seo a leanas a íoc:

• Cáin Ioncaim
• Muirear Sóisialta Uilíoch (MSU)
• Árachas Sóisialach Pá-Choibhneasa (ÁSPC)

Ní íocann tú cáin ar íocaíochtaí atá chun leasa do leanaí go sonrach.

Má roghnaíonn tú féin agus do pháirtí cáin a ghearradh ort mar lánúin phósta, ní íocann tú cáin ar na híocaíochtaí cothabhála a fhaigheann tú.

Íocaíochtaí cothabhála deonacha

Má fhaigheann tú íocaíochtaí cothabhála deonacha, ní íocann tú:

• Cáin Ioncaim
• Muirear Sóisialta Uilíoch (MSU)
• Árachas Sóisialach Pá-Choibhneasa (ÁSPC)

D’fhéadfadh go mbeadh ort Cáin Fáltas Caipitiúil a íoc má tá méid iomlán na n-íocaíochtaí os cionn méid áirithe.

Tá foirm na gCoimisinéirí Ioncaim chun Claim for Relief for Legally Enforceable Maintenance Payments (pdf).

Má tá tú ag éileamh don bhliain chánach reatha, seolfar deimhniú creidmheasanna cánach leasaithe chugat agus íocfaidh d’fhostóir aon aisíocaíocht atá dlite duit.

Má bhaineann d’éileamh le bliain chánach roimhe sin nó le linn tréimhse dífhostaíochta, íocfaidh na Coimisinéirí Ioncaim aon aisíocaíocht atá dlite duit. Is féidir aisíocaíochtaí cánach a íoc le seic nó chuig do chuntas bainc.